Türkiye’nin Ermeni Meselesi – II

Sâmiha Ayverdi’nin “Türkiye’nin Ermeni Meselesi” isimli kitabının Sertaç Karaağaoğlu tarafından hazırlanmış bir özetini bölümler hâlinde dergimizde yayınlamaya başladığımızı geçen sayımızda belirtmiştik. Bu sayımızda sözkonusu özetin ikinci bölümünü yayınlıyoruz. *** Osmanlı Hükümeti 1914’te Cihan Harbi’ne girdi ve seferberlik ilân edildi. Aynı gün -21 Temmuz 1914- Taşnaksutyun ve diğer komitelerin yaptıkları fevkalâde toplantı sonunda taşra şubelerine şu […]

Editörden (Mart 2016)

Merhaba canlar, Her Nefes Dergisi’nin Mart 2016 konusu “Sâmiha Ayverdi’nin Sanat Anlayışı” olarak belirlendi. Sâmiha Annemiz gibi Türkçeyi mükemmel kullanan, onlarca kitap yazmış, -kendi mütevâzi tanımlaması ile- “dile gelen taş” olan ve nice taşları, âlemleri dile getiren, müstesnâ bir öğrenci ve mükemmel bir öğretmeni anlamak ve anlatmak… Bu, biz eksik ve kusurlu beşerler için müşkül […]

Sohbetler (Mart 2016)

Tanbûrî Cemil Bey’in san’atındaki tesir, içine aşk karışmış olmasındandır. Taklit başkadır, aşk başkadır. Kaynağı aşk olan san’at, evvelâ sanatkâra tesir eder, oradan da karşısındakilere sirâyet eder. Fakat şunu da söylemek lâzım ki bir kimsede bu aşka ne derece istidat olursa olsun, yine de san’atı kazanmak için çalışması şarttır. Bir sanatkâr, sazına hâkim olabilmek için en […]

“Sâmiha Ayverdi, Ken’an Rifâî’nin Mânevî Haşmetini Tam Mânâsıyla Aksettiren bir Aynadır”

Bundan beş sene önce Almanya’da bir kilisede Hazret-i Meryem’i anlatıyorum. Benden öyle istediler, Kur’an’a göre Meryem Hazretleri’ni anlatmamı. Doğrusu çok zor bir iş Hazret-i Meryem’i anlatmak, çünkü Kur’an onu yere göğe koyamıyor; kadınların en yücesi, kadın olmanın güzelliğini yaşatan bir sultan diye anlatıyor. Ondaki derin mânâları, ondaki sâfiye makāmının hakikatini, o sâfiyenin içinde Allah’ın Rûhullah’ını […]

En Güzelin Sanatı

İbnü’l Arabî Hazretleri’nin Mânevî Seferler kitabı incecik bir kitap. Onu bir hevesle okumaya başlamaya çalışmıştım. Kitap, bildiğimiz Türkçe… Hadi bilmediğim kelimelere de sözlükten baksam, aslında anlayabileceğim cümlelerdi hepsi. Bense o kitabı sayfa sayfa değil, paragraf paragraf okumaya çalışmıştım. Bazen ise cümle cümle… İncecik bir kitabı okuyabilmem çok, çok uzun zaman sürmüştü. Belki İbnü’l Arabî için […]

İnsan Olma Sanatı

Bu ayki konunun “Sâmiha Ayverdi’nin sanat anlayışı” olduğunu öğrendiğimde birkaç saniye duraksayıp kendime sordum: Bununla ilgili bir yazı kaleme alabilir miyim? Fakat duraksamam kısa sürdü. Zira kendileri bir sanat eseri idi, yani ondan zuhur eden aşk, ilim, irfan, sanat, bütün güzellikler aslında ilâhî ruhun eseriydi… Bu vesileyle de uzaktan, yakından nice gönül Sâmiha Anne’ye hayran […]

Adalet

  Bugünlerde ülkemizde ve dünyada yaşadığımız terör olayları hepimizi derinden etkiledi. Herkeste bir hüzün, bir öfke havası var. Durmadan öfkeden ve acıdan konuşup şikâyet ediyoruz. Herkesin konu ile ilgili farklı düşünceleri var. Otobüste,  kuaförde, bakkalda herkes dünyayı kurtarıyor ve birilerine sövüp birilerini yüceltiyor. Bu karmaşadan kopup Sâmiha Ayverdi’nin  makalelerinden oluşan bir-iki kitabını karıştırdım. Sâmiha Anne’nin […]

Gönüle Dokunanlar, Medeniyeti Dokuyanlar: Sâmiha Ayverdi

“Biz cihâd hâlindeyiz. Süngüyle değil; fikirle, imanla…” Sâmiha Ayverdi   Cumhuriyet dönemi sanatına ve sosyal hayatına çok yönlü bir bakış getiren Sâmiha Ayverdi, geçmiş ile gelecek ayrımından ziyâde “mâzi-hâl-istikbal” üçlüsü, parçadan ziyade “bir ve bütün”, Doğu ya da Batı değil “Doğu ile Batı” ve madde ile mânâ senteziyle düşünce hayatını oluşturmuştur. Bu görüşüyle “Değişerek devam […]

Özgür İrade: İlâhî Bir Armağan mı, Basit Bir Yanılsama mı?

Yıllardır hiç de aklımı kurcalamayan bir sorudur bu çünkü kendi içimde bir denge vardır ve ne kader ne de özgür irade yanlısı bir karar alma ihtiyacı duymam -ya da duymazdım diyelim. Sonra bir gün bu konuyu kendilerinden en son duymayı beklediğim kesim, psikologlar, psikiyatristler ve beyin bilimciler özgür iradenin olmadığını konuşmaya başladılar. Başta bu biraz […]