Kategori arşivi: Kasım 2014 (62. Sayı)

Küskün ve örselenmiş, bir köşeye çekilmiş öylece ağlıyordu yürek.

İç içe geçmiş damarlarla üstü kaplanmış bir kandı.

Büyüyordu bu hissiz et parçası, duyarsız cüsse

Ben kendime doğru çekildikçe

Pırıltısını kaybetmişti, sönüyordu içimi dolduran hayat

Bir barbarın emrinde sanki sahipsiz, adsız, bayraksız bir ülke,

Kana zerk edilmiş zehir, saklı bir dert gibi yayılıyordu gitgide…

Sağırlaşmıştı kulakları, etten güruhların sesinden başka bir ses duyamıyordu

Sahtelikler onu boğmuştu, nefes alamıyordu…

Ben örttükçe üstünü, şeffaf zardan kalkanımla

O korkudan kemikleşmiş bir imparatorluk kuruyordu.

Yüreğimin hayatı anlama çabasını hiçbir şey susturamıyordu.

Acıyla besleniyordu; mânevî bir halsizlik, hastalıktı bu…

 

Sonunda olduğum gibi geldim kapına.

Ama bıkmadan çalardım inan kalan son bir hâne olsa da

Ardına kadar açıldı kapılar ummadığım bir anda…

Kanatlarına aldın beni hiç sormadan nedenimi

Ben açmayı severim dedin, saklama aç yüreğini

Hayretlere saldın beni ey güzel sevgili…

Bir yer vardı sende, sanki kutsanmış bir mâbetti.

Yaralandığın zaman seni sarmalayan şefkatti.

Aile, dostluk, insanlık gibi karşılığı olmayan bir sevgi…

Bana şunu öğretti ustam, yeryüzündeki en büyük başarı, nimetmiş aşk.

En büyük lânet, mahkûmiyetmiş sevgisizlik…

Kuvvetli, ilâhî bir nefes ile

Çektin beni o sevgiye

“Allah!” diye sarsılınca tek bir kere.

Her şey teslim olur, yenilir kendi hakikatine…

On binlerce yürek atışını hissedersin o an sanki içinde.

Anladım ki ben hiçbir zaman seni aramadım, bulmadım çünkü sen zaten buradaydın…

Ben sadece derin bir uykudan uyandım.

Dinle dedin; kulağınla değil, yüreğinle dinle.

Ve böyle başladı dirilişimiz, kıyametimiz

Dinlemekti bizim tek gerçekliğimiz.

Öğrendim ki yürekleri ancak bir şifâcı iyileştirebilir, açar saklı kapılarını, katar sonsuzluğa…

Ben dinledikçe ağladım: Kibrimize, vurdumduymazlıklarımıza, biz umursamadıkça solan bu canlılığa…

Oysa özden sevdikçe hayat buluyordu tüm varoluş.

 

Nasıl toprağın rahmine düşen bir tohum ona sığamaz fidan olur, göğe uzanır çatırdayan dalları tutkuyla,

Baharda ağaç çıldırasıya çiçeklendiğinde, güneş kordan tokmağıyla çiçeklerinin özününü döver de bu öz havaya hoş bir koku salar ya,

İşte öyle kök saldı ruhumuza ektiğin sevgi, peygamber kokusu.

Bu, bizim kimyamızı değiştirdi.

Hiçbirimiz eskisi gibi değildik, hücrelerimizi kapladı bu sevgi, hepimiz göz kesildik.

O güzel sevgilinin huzurunda.

İçimde kıvrılmış, yaralı bir hayvan gibiydi nefsim kendi ellerimle beslediğim.

Sense bana artık bırak onu besleme, dedin

 

Hâtırasıydı hatırlattığın, câhillere karşı hep emin bir insan kalan Efendimin

Bizler onun mahsûlleriyiz. Âşinâ ruhlarız, o toprakların evlâtlarıyız. Bunu câhil ne bilsin.

Kirlenmesin ruhun Yezitlere karşı, hep insan kalsın yüreğin

Biliyordum ki bu yolu hiç hak etmemiştim ama sana, bir dervişe yaklaşmak,  aşka yaklaşmaktır.

Derviş, mürşidinin önünde her sonradan öğrendiğini unutandır.

Derviş, dostunun hatasına kendi yapmışçasına utanandır.

Aşk vatanıdır, dinidir, lisanıdır.

Kötü, çirkin yoktur onda, çünkü özü insandır.

Olamadım der, ama bir gün olacağım ümidiyle yaşar.

Derviş bu sırrı bildiği için susar.

Dervişin içindeki tatlı bir ızdıraptır ayrılık

 

Derken, ustam beni aldı, sofraya oturttu,

Ben o sofradan insanları seyrettim.

Sizler bensiniz, ben sizlerim,

Çektiğim acılar, yürüdüğüm yollarsınız.

Sanki ruhuma baktığım sedefli bir aynasınız.

Annem, babam, kardeşim dostlarımsınız.

Ama ben ustam kadar güzel cevap veremiyordum hayata.

Yere kapaklanmış mahcup bir dilenciydim ustamın karşısında

Bir gün benden bir şey dilerse, eğer yapamazsam,

Anlayamazsam ustamı, yüreğim sağırlaşırsa

Bilin ki en büyük korkumdur bu.

Mağlup olduğum bir çetin bir cenktir kendime doğru.

Gerçekten öldüğün gündür unutursam ben ustamın yolunu.

Çocukken uzaktan izlerdim  ben onu, rengârenk giyinirdi tıpkı katmerli bir çiçek gibi..

Kahramanların, dehâların tanınmadığı bir yerdi…

Yanında hep bir meczup vardı, bazı insanların görmezden geldiği

Ustam o meczuba sarılırdı… İşte bu bana çok şeyi anlattı..

Çünkü acının doruğundayken bana da sarıldı, o an anladım aramızdaki bu bağı…

O bana sevgiye hiçbir zaman arkamı dönmemeyi öğretti; beni insan kılan ne varsa tek tek bana geri verdi.

Etmediğim duaların, kılmadığım namazların,

Hatırını sormadığım insanların yükünü sırtlandı.

Olaylar, durumlar, makamlar hepsi birer eğreti çuldu üzerimize tutturulan

Dinledikçe açıldı  yüreğimdeki  kapılar..

Şifâcıydı ustam; uzattı tesirli ilâcını.

Bana dokundu, dünyam değişti, kavis çizdim kendime doğru

Secde ettim herkesten sakladığım yüreğime

Kimyacı, şifâcı, usta, derviş, eren, mürşit, fakir, âşık mânâsı olmadan hepsi sadece birer isim…

Şimdi gönül şehrimdedir ustamın  emâneti  vatanım, özgürlüğüm, kâbem, merkezim.

 

Eren Bayar

Ayşe ve Gerçek Çelebi’ye borcumu ödedim mi acaba?

Fakat onların insanlıklarına karşı borç da ne demek? Zîra karşılık bekleyerek ve geri alınmak üzere verdikleri hiçbir şey yoktur. Onlar menfaate sırt çevirmiş ulular… Onlar kimseden lütuf beklemeyen, karşılık istemeyen yaşar ölüler…

Hem ben bu ferâgati yalnız onlara karşı mı gösteriyorum, yalnız onlar için mi yapıyorum? İşin sahih tarafı, onlardan öğrendiğim ruh savaşı ile, sevdiğim insana, sevgiden beklenen muâmeleyi yapmaya uğraşmamdır.

Sevdiğim, ölünceye kadar da seveceğim insan…

İşte şiddetle sararmış olan bu yüz; ayakta bana bakıyor.

Kalkıp gideceğim, fakat dermânım yok. Bugünkü kadar Çelebi’ye muhtaç olduğum ânım hiç olmamıştır.

Gitsem, ona gitsem. Beni başka kim anlar? Artık ona eli boş da gitmiyorum.

Hârikulâde bir istif ve hatla, yazılarının belki en güzeli olan bir levha gözümün önünde diriliyor:

Âşık Yunus imdi yârı

Sevenlerin budur kârı

Ol dost için ağuları

Şeker gibi yutmak gerek

Ben de Çelebi’nin sanat ve hikmetiyle işlediği bir eseri değil miyim? Artık toy ve çocuk olmayan Leylâ’yı karşısına canlı bir ferâgat levhası olarak takar mı?

Gitsem, onlara gitsem ve desem ki: Bana gerçeklik zevki veren ulular! Ben de sizin gibi oldum. Öldüm.

Fakat zehri şeker gibi yutmak değil, şekerden seçmeden yutmak gerekmiş. Zîra insan, değil acı ve tatlı kaydından, hattâ sırasında aşkından bile geçmedikçe ölmüş olmuyor.

Ölmeden yaşamak ise, can çekişmekten başka bir şey değil… işte ben de onun için öldüm; her zerresinden hayat taşan, her nefesi bin can satın alan bir Çelebi gibi, artık ben de yaşayan bir ölüyüm!

Yeniçeri Kemankeş “Tozkoparan İskender”, yoğun ve zevkli bir talim gününün sonunda ocağa döndüğünde vakit hayli ilerlemişti. Âdeti üzere cemaatle kılınan yatsı namazını müteakip Enfal Sûresi’nden bir bölüm okuyarak hücresine çekildi. Vazifesini yerine getirmiş olanların huzurlu yorgunluğu içinde hiçbir şey düşünmeden doğruca uykuya daldı.

Akçaağaçtan yapılmış ağır ve pek yayı ile üzerine adı işlenmiş oku, her zamanki gibi duvarın içindeki oyukta duruyordu. Fakat uyku ve rehâvet onun için tehlikeli bir atâlet hâli olduğundan, bir muhâfız sabaha kadar başında bekliyor, eğer sağa ya da sola dönerek kolu üzerine yatacak olursa hemen Tozkoparan İskender’i tekrar sırtüstü yatması için yönlendiriyordu.

Sıcak ve nemli bir İstanbul gecesi… Muhâfız, gözkapaklarının kapanmasına mânî olmak için elinden geleni yapıyor fakat arada sırada içinin geçmesini engelleyemiyordu. Gece nöbetlerinde kendisini uyanık tutmanın tek yolunun zihnini ayık tutmaktan geçtiğini bildiğinden, her zaman başvurduğu zihin oyunlarından birine başladı. Etrafındaki nesnelerle ilgili anılarını yoklamak ve onları hayâlî bir dinleyiciye anlatmaktan ibâret olan bu oyun, onu en az bir-iki saat oyalardı. Sonrası Allah kerim… Zaten bir kere uykuyu defettikten sonra kolayına bir daha uğramaz, böylece sabahı etmiş olurdu.

Etrafına şöyle bir göz gezdirdi. Çok fazla eşya yoktu. Basit oyunu, bu defa her zamanki kadar oyalayıcı olmayabilirdi. Dört duvar içinde nöbet tutmak, açık alanda nöbet tutmaya benzemiyordu. Ne de olsa açık alan, geniş bir malzeme demekti. O zaman bu zenginlik içinde her nesnenin üzerinden şöyle bir geçip fazla oyalanmadan diğerine atlayabiliyor, zihnî sıçrayışlarını daha hareketli ve zevkli bir şekilde yapabiliyordu. Bir ağaç, bir kirpi, bir kapı, bir baca, yükselerek uzaklaşan bir toz bulutu, rüzgâr, gece, dolunay, mehtap ve sayısız yıldız kümeleri… Bu gece ise oldukça küçük ve sade bir hücrede, ancak birkaç nesne üzerinde sıçrama yapabilecekti.

Etrafına göz gezdirdiğinde, iri vücuduyla dikkatini en çok çeken, Tozkoparan İskender oldu. “Ünü, yeniçeri içinde almış, yürümüş, sultanın gözdesi büyük okçu, kemankeş. Azimli büyük insan. Yayı onun gibi tek eliyle bir hamlede kuran, şu dünyaya nadir gelir. Yalnızca iri bir vücut ve kaslı kollardan ibâret değil elbet. Yayı germek, oku çok uzaklara fırlatıp tam hedefini buldurmak yalnızca bir vücut işi değil, bir denge ve âhenk işi. Çalışma ve gayretin neticesi. Sabır, konsantrasyon ve soğukkanlılık meselesi.

Ona gıpta etti. İşi sabaha kadar “beklemek” olan bir adamın Tozkoparan’la ne gibi bir yakınlığı olabilirdi? İşte belki ayda yılda bir, böyle başında beklemekten başka bir şey olamaz. Elinin bir zanaate yatkın olmasını ne çok isterdi ama değildi işte. Çocukluğundan beri ince işlerden çok, kaba işlerin adamı olmuştu. Pazusuna güveni sağlamdı; odun mu kesilecek, yük mü taşınacak, onun için işten bile sayılmazdı. Belki pehlivan olur diye ümitliydi ama güreşte de tutunamadı. O işin de kendine göre bir inceliği ve kaidesi vardı ki herkesin kârı değildi. Basit işler gerekliydi ona. Ocağa yazdırdılar, orada da emir erinden başka bir şey olamadı.

Bir iş yapmaktan çok yapmamak anlamına gelen bu “bekleme” işi, onun göreviydi. Meşhur okçu Tozkoparan’ın kolu üstüne yatmaması için bekliyordu. Kendi hâline acıdı, içi fazlasıyla burulmuştu. Sınır boylarında bekleyen erlerden, sabaha kadar ordugâhta nöbet tutan gözcülerden olamamış, ola ola bir kol bekçisi olmuştu. Kendi kendine “İşte bu tozkoparan ne kadar ‘ok’ gibi doğru bir adamsa sen de şu yay kadar eğri büğrüsün, adamım. Yay gibi eğrisin işte, anlayacağın” dedi.

Gözü Tozkoparan’da iken, gönlü kendi nefsinin miskinliğinde geziniyordu. Hiç olacağı yokken birden üzerine bir esneme geldi ve uyku hâli galip gelince gözleri kapanıverdi.

Seyrinde bir şehre vardı. Bu şehirde her şey bir değişik, bir garipti. En önce gözüne gül fidanları ilişti. Dikenleri gül kadar büyük, gülleri diken gibi küçücüktü. Hayır olsun, derken gökten toprak serpilmeye başladı, o sırada ayaklarının su içinde olduğunu fark etti. Bir ağacın altına sığınmak istediğinde ağacın dalları olmadığını, tamamen meyveden ibâret olduğunu gördü. Hattâ ağacın gövdesi bile meyveden oluşuyordu. Meyvelerin sapı yoktu, kaktüslerin dikeni içlerine doğruydu. Başlar ayak, ayaklar baş olmuş, her şeyin içi dışına çevrilmiş, düzler ters, doğrular eğri, başlar son olmuştu. Her şey bildiğinden başkaydı, eşyanın sınırları kalmamış, biri diğerine geçmiş, kendilerini ve görevlerini şaşırmış gibiydiler. Oklar eğrilmiş, yaylar doğrulmuştu. Derken bir adamın sırtında bir atla dörtnala koşarak kendisine doğru geldiğini fark etti. Bu Tozkoparan’dı.

“Ne yaptın?” dedi emir erine. “Duâ ederken daha dikkatli olmalıydın. Allah’ın her işinde bir hayır olduğunu, herkesin bu dünyada bir vazifesi olduğunu bilmiyor musun?”

Elinde oku ve yayı vardı. Ok düzgün, yay ise olması gerektiği gibi eğriydi.

“Bak” dedi ve tek eliyle yayı kurup bir hamlede oku çok ileriye fırlattı. “Eğer bu yay olması gerektiği gibi eğri olmasa bu ok, hedefini bulamaz, aslanım. Sen bu yayın şekline bakıp da eğri olduğunu sanma, hiçbir şeyin şekline aldanma. Diken dersin küçümsersin, gülün yumuşaklığı onun sertliğindedir. Ağacın dalını, budağını küçümseme, meyvenin tatlılığı gövdenin sağlamlığındandır. Titreyen dalı da küçümseme, meyveyi onun titreyişi olgunlaştırır. Yayın eğriliğine de lâf etmeyesin.

Bir kere daha yayı kurdu ve çok uzağa fırlattığı okuna bakarak dedi ki: “Okun doğru gidişi yayın eğriliğindendir, aslanım. Yayın doğruluğu onun eğriliğindedir.”

Lâhzada gördüğü bu seyirden emir eri sıçrayak uyandı. Düş müydü, gerçek miydi? Tozkoparan ona çok güzel bir ders vermişti. Eğri büğrü adamım, diye nefsine acırken nefsine hakîkatte zulmetmişti. Aslında her şey ve herkes Hakk’ın kendisine çizdiği yolda dosdoğru değil miydi? Şekerin hizmeti tatlı olmak, acının hizmeti yakıp yandırmaktı.

Uyumamak için etrafındaki nesnelerle kurduğu oyuna döndü. Doğru ok ile eğri yay, omuz omuza verdikleri oyuğun içinden kendisine bakıyordu.