Yazılar

Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü, Din Bilimleri Metodolojisine Giriş

TASAVVUF ARAŞTIRMALARINDA DİN BİLİMLERİ METODOLOJİSİNE GİRİŞ

H. Dilek GÜLDÜTUNA, Dr.

TEKNİK ÖZELLİKLER

İslam, başlangıcından itibaren, kendisine inanmayanlar tarafından bir problem olarak görüldüğünden, batıda İslam Dini ve mahiyeti üzerine düzenli bilimsel araştırmaların başlangıç tarihi 19. yüzyıl gibi oldukça geç bir döneme rastlar. Ağırlıklı olarak Müslüman toplumların konu olarak alındığı ve tarihsel, sosyolojik, etnolojik, politik ve kültürel alanlarda ortaya çıkan ilk çalışmalar daha çok Avrupa’nın kolonileşme faaliyetlerinin icabı olan bir ilgiye dayanmaktadır.

Sistematik İslam araştırmalarının -özellikle din bilimi alanında- Almanya’daki iki önemli ve üretken ismi Hellmut Ritter (1892–1971) ve Fritz Meier (1912-1998), bilhassa tasavvuf alanındaki bilimsel katkılarıyla ön plana çıkmışlardır.

Ders, bu iki bilim adamının özellikle tasavvuf alanındaki makale türü yazılarını zemine alarak İslam Din Biliminin çerçevesine ve yaklaşım metotlarına bir giriş yapmayı, mevcut problemler/zorluklar üzerine konuşmayı, bu sayede bilimsel çalışma ve yazma becerisine bir katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Bu amaçla, bu iki araştırmacının farklı form ve içeriklerde yazılmış makalelerinden ya da kitap pasajlarından değişik örnekler seçilip okunarak, konu seçimi, makalelerin planı/yapılandırılması, kullandıkları birinci ve ikinci el temel kaynakların secimi ve özellikleri gibi teknik detaylar ve temel metodolojik prensipler değerlendirilecektir.

 

Genel Kaynaklar

Muslim Perceptions of Other Religions: A Historical Survey. Haz. Jean Jacques Waardenburg.Toshihiko Izutsu: God and Man in the Qur’an : Semantics of the Qur’anic Weltanschauung.  S. 142-150 (The “Signs” of God).

Annemarie Schimmel: Tanrının Yeryüzündeki İşâretleri (Son Bölüm: “Islam’a Yaklaşım”).

Arthur Jeffery: Al-Biruni’s Contribution to Comparative Religion.

Waardenburg, Jaques: Islam studied as a symbol and signification system. In: Humaniora Islamica; 2. 1974, 267-285.